3. Onze regio

Practoraat 'Decentrale energieopslag'
In 2023 zijn we gestart met de planvorming voor het starten van een practoraat decentrale energieopslag. We hebben daartoe een aanvraag ingediend bij practoraten.nl. Een practoraat voor decentrale energieopslag voegt in de regio (Noord-Nederland) waarde toe aan de huidige practoraten die zich bezighouden met aspecten van de energietransitie. Decentrale opslag wordt door alle stakeholders gezien als essentieel voor de transitie naar een maatschappij waarin CO2-uitstoot tot een minimum is teruggebracht en daarmee voldoet aan de doelen van het klimaatakkoord. Daarnaast is de burgerparticipatie een belangrijke succesfactor die essentieel is voor de snelle implementatie en positieve waardering voor de omgeving waar het moet plaatsvinden. 
Doelen van het practoraat zijn:
1. onderzoeken naar toepassingen van decentrale opslag gerelateerd aan schaalgrootte en toepasbaarheid; 
2. netwerk organiseren rond het thema, verzamelen van ontwikkelingen en innovaties; 
3. ontwikkelen hybride leeromgeving onderwijs en bedrijfsleven; 
4. bijdragen aan professionalisering van docenten, onderwijs bieden aan studenten; 
5. bijscholing van werknemers van bedrijven. 

Practoraat Vitaliteit
Het practoraat Vitaliteit richt zich op drie thema’s en vier versnellers (figuur 1). Binnen deze drie thema’s creëren we impact op het onderwijs en de beroepspraktijk via praktijkgericht onderzoek.

Vitaliteit van toekomstige mbo-professionals
Het practoraat monitort de vitaliteit van haar eigen studenten en studenten van alle ROC’s in samenwerking met relevante kennispartners zoals de MBO Raad (Platform Sport & Gezonde Leefstijl en TestJeLeefstijl), het RIVM en verschillende expertisecentra zoals het Pim Mulier Instituut, JOGG, 113 Zelfmoord preventie en Kenniscentrum voor Sport & Bewegen. Het practoraat heeft analyses gedaan op de landelijke data over mentaal welzijn en deze op verschillende momenten gepresenteerd, bijvoorbeeld bi de ALV van de MBO Raad.  Er zijn twee experimenten uitgevoerd hoe een dynamische schooldag kan worden uitgevoerd. Het practoraat trekt de landelijke beweegcirkel Vitaal mbo vanuit de Beweegalliantie (Onderwijs | Beweegalliantie). Op het gebied van beroepsvitaliteit brengen we in kaart wat belastende factoren zijn bij het uitvoeren van het beroep. Bijvoorbeeld bij kappers die de hele dag staan.

Vitaliteit in zorg, welzijn en sportberoepen
Na het professionaliseren van 12 docenten in Positieve Gezondheid binnen het Alfa-college is onderwijs ontwikkeld. Waaronder een keuzedeel ‘Positieve Gezondheid en leefstijl’. Samen met 5 andere ROC’s is onderzocht wat werkende implementatie strategieën zijn, hoe de docentenrol is veranderd en wat studenten van het onderwijs leren. In de zorgsetting is met verschillende opleidingen geëxperimenteerd hoe technologie kan bijdragen aan een activerend revalidatieklimaat. Studenten werken hier ontwerpgericht samen met doelgroepen en werkveldbegeleiders.

Integraal werken aan vitaliteit in de wijk
In meerdere wijken en/of organisaties is gestart met leergemeenschappen. In de leergemeenschappen is er voor werkveldpartners, docenten en studenten ruimte om te werken aan maatschappelijke vraagstukken. Er wordt nog veelal monodisciplinair gewerkt. In de toekomst in het waardevol om onderwijs zo te flexibiliseren dat we eenvoudiger multidisciplinair kunnen werken. Er is een training in ontwikkeling in samenwerking met diverse partners om docenten te professionaliseren voor het werken in leergemeenschappen.

Ontwikkelingen en subsidies voor versterking van innovatie en onderzoek
Het practoraat heeft meerdere subsidies gehonoreerd gekregen die bijdragen aan de ontwikkeling van kennis, producten (b tools of onderwijsmodules), organisatie (bv werken in leergemeenschappen) en de persoonlijke ontwikkeling (professionalisering) binnen de drie thema’s. Binnen de aanvragen werkt het practoraat samen met een groot aantal lectoraten (10), universiteiten (5), practoraten (2) ROC’s en praktijkpartners. Er is een aanvraag voor een professional doctoraat ingediend voor beroepsvitaliteit en er is een PhD aanvraag in ontwikkeling op het thema vitaliteit en technologie voor ouderen. 

Practoraat 'Sociaal Veilige Sport'
Begin 2023 hebben het Graafschap College (opleiding Sport en Bewegen) en CIOSNL samen het initiatief genomen om een nieuw practoraat te starten, gericht op Sociaal Veilige Sport. Het doel van het practoraat is om door de combinatie van theorie en praktijk zowel toekomstige als huidige trainer-coaches te bereiken en samen te werken aan een veilig sportklimaat in Nederland. In september 2023 is het practoraat ‘Sociaal veilige sport’ officieel begonnen met het werven van docent-onderzoekers. Papendal is gekozen als centrale plek voor de samenwerking. Het gaat niet alleen om de banden tussen de Sport en Bewegen-opleidingen, maar ook om de verbinding met het lectoraat Sportpedagogiek van Windesheim en de leerstoel Sports Risks & Safety van de Universiteit Twente. Aan dit practoraat nemen 18 MBO instellingen deel, waaronder het Alfa-college. 

Lectoraat Ondernemen in Ontwikkeling
Het Lectoraat Ondernemen in Ontwikkeling, een samenwerking tussen het Alfa-college en de Hanzehogeschool Groningen onder leiding van lector Alexander Grit, streeft ernaar het ondernemende vermogen van individuen en organisaties alsook het ondernemerschapsonderwijs door middel van toegepast onderzoek te versterken. Dit doel wordt nagestreefd met behulp van een gecombineerde kenniskring, bestaande uit docenten van mbo en hbo en professionals uit het werkveld.

Voor het jaar 2023 stelde het lectoraat zich ten doel om enerzijds de professionalisering van docenten op het gebied van ondernemerschap te bevorderen en anderzijds door middel van participatieve methoden in multidisciplinaire en multilevel-settings het ondernemend vermogen van studenten te versterken. Daarnaast werd er gefocust op het ondersteunen van teams bij het vormgeven van ondernemend en uitdagend onderwijs.

Een mijlpaal in 2023 was de bijdrage van het lectoraat aan het G-Rond initiatief, gericht op de transitie naar een circulaire economie. Dit project zag de krachtenbundeling van het Alfa-college, Noorderpoort, de Hanzehogeschool, lokale overheden, en partners uit het bedrijfsleven. Als onderdeel van dit initiatief werd in november een hackathon georganiseerd, gericht op het ontwikkelen van een platform dat circulair werken voor bedrijven faciliteert. De opgeleverde richtlijnen dienen als fundament voor de verdere ontwikkeling van dit platform in 2024, waarbij professionals in nauwe samenwerking met mbo- en hbo-studenten betrokken zullen zijn.

Binnen het kader van G-Rond voerde het lectoraat toegepast onderzoek uit met de innovatieve Kritische Vriend methode, welke verder is ontwikkeld voor toepassing binnen het ondernemerschapsonderwijs. Studenten werden getraind in deze methode en ingezet om de samenwerking tussen verschillende partijen te bevorderen.

Het lectoraat heeft in 2023, als onderdeel van het O2Lab Noord samenwerkingsverband, gewerkt aan de professionalisering van docenten en de implementatie van de Kritische Vriend Methode. Deze participatieve methode heeft niet alleen het ondernemende gedrag van studenten versterkt, maar hen ook in staat gesteld om op interactieve wijze te netwerken met medestudenten en professionals uit het werkveld.

Vooruitkijkend naar 2024, initieert het lectoraat Studentaanjaag- en ontwikkelteams in de regio. Deze multidisciplinaire en multilevel studententeams richten zich op het identificeren van latent potentieel binnen de regio, waarmee ze een vernieuwende stap zetten in de ontwikkeling van de Kritische Vriend methode. In samenwerking met vooraanstaande instellingen als de RUG, UMCG, NHL-Stenden, en de Hanzehogeschool, zullen deze teams voorstellen doen die niet alleen kansen agenderen maar ook actief bijdragen aan het transitieproces door het faciliteren van nieuwe verhalen en kruisbestuivingen tussen verschillende sectoren.

Adviesraad
De Adviesraad is bedoeld om de horizontale dialoog met stakeholders op strategisch niveau vorm te geven. De Adviesraad heeft een omvang van twintig tot dertig leden. De leden van de raad van toezicht en de directeuren wonen de bijeenkomsten van deze raad ook bij. Tijdens deze bijeenkomsten informeert het College van Bestuur de leden van de Adviesraad over actuele ontwikkelingen binnen het Alfa-college en over de ontwikkelingen in het mbo in het algemeen. Daarnaast besteden we tijdens de bijeenkomsten van deze raad aandacht aan het verkennen van relevante onderwerpen op strategisch niveau en de wijze waarop het Alfa-college daarmee om zou kunnen gaan. Voor zijn leden moet de Adviesraad ook een meerwaarde hebben. Dat wil het College van Bestuur bereiken door de bijeenkomsten van de Adviesraad het karakter van ‘halen’ en ‘brengen’ te geven. Zo vragen we leden van de Adviesraad om actief te participeren in de inhoudelijke voorbereiding van een onderwerp. Daarnaast is het de bedoeling dat de raad een netwerkfunctie heeft. De Adviesraad komt in beginsel twee keer per jaar bijeen.  

In 2023 is de Adviesraad één keer bijeengeweest. Tijdens de bijeenkomst in juni 2023 waren we te gast op het Suikerterrein in Groningen. De bijeenkomst stond in het teken van ambities uit de kwaliteitsagenda: inclusie & diversiteit, Leven lang ontwikkelen en practoraten & onderzoek. Daarnaast zijn de leden de Adviesraad uitgenodigd voor de verschillende events.
  
In bijlage 6 vindt u een overzicht van de leden van de Adviesraad in 2023. 

Educatie en Inburgering 
Het Alfa-college biedt in Groningen, Hoogeveen en Hardenberg diverse activiteiten aan op het gebied van Educatie en Inburgering. Ons streven naar een inclusieve samenleving is ook onze drijfveer om educatie- en inburgeringstrajecten te blijven uitvoeren. Samen willen wij de laaggeletterheid terugdringen, de afstand voor kwetsbare groepen tot de arbeidsmarkt verkleinen en streven wij ernaar dat iedereen toegang heeft tot de digital society (‘digitale inclusie’). 

We zijn, als onderdeel van de DNA-samenwerking, bezig met de ontwikkeling van een gezamenlijk regionaal kenniscentrum, waarvan het Alfa-college de werkgeversrol vervult, op het gebied van laaggeletterdheid, Nt2 en culturele diversiteit. Met dit portfolio zijn we een sterke partner voor onze klanten in de arbeidsmarktregio Groningen, met de intentie om dit uit te breiden naar de arbeidsmarktregio’s in Drenthe en de kop van Overijssel. Het brede aanbod van producten sluit goed aan bij de vraag uit de arbeidsmarktregio’s en de opgebouwde kennis en kunde op de afdeling.