5. Toelichting op de onderscheiden posten van de balans

Toelichting:

1.1.3.2 Financiële Vaste Activa
Deelneming LOC+ Hardenberg
In 2006 is de CV LOC+ te Hardenberg opgericht ten behoeve van de bouw van het Lokaal Opleidingen Centrum. De totale kapitaalstorting van het Alfa-college bedraagt € 11,0 mln. Het totale belang van het Alfa-college in de CV LOC+ is 37,07%.

Coöp. Netwerk Zon
In 1997 is de Coöperatie Gezondheids-zorgopleidingen Noordoost Nederland U.A. opgericht en handelt sinds 2012 onder de naam ‘Netwerk Zon’. De kapitaalstorting ad € 2.269 betreft het entreegeld tot lidmaatschap van de coöperatie conform de statuten van de coöperatie.

Toelichting:

1.2.2.1 Debiteuren algemeen
Deze is ten opzichte van 2022 toegenomen in verband met een openstaande vordering ad € 0,7 mln. op de deelnemende onderwijsinstellingen ten behoeve van de samenwerking in DNA.

1.2.2.2 Vorderingen op OCW/EZ
In 2022 betrof dit de vordering op het OCW/EZ voor het nog te ontvangen resultaatafhankelijk budget dat vanuit de Kwaliteitsagenda 2019-2022. Dit is in 2023 ontvangen en verder resteren geen vorderingen op OCW/EZ.

1.2.2.4 Vorderingen op groepsmaatschappijen
De vordering op groepsmaatschappijen betreft het nog te ontvangen bedrag van LOC+.

1.2.2.7 Vordering op studenten/cursisten
In 2022 waren facturen aan studenten/cursisten later verstuurd dan in voorgaande jaar. In 2023 is dit proces verbeterd en is de facturatie tijdig opgepakt wat heeft geresulteerd in een lagere vordering ultimo 2022.

1.2.2.8 Overige overheden
Dit betreft de vorderingen op gemeenten, provincies en andere overheidsinstellingen.

1.2.2.12 Vooruitbetaalde kosten
De toename van de vooruitbetaalde kosten ten opzichte van 2022 wordt veroorzaakt doordat er meer facturen vooruit zijn ontvangen en betaald dan in voorgaande jaren.

1.2.2.15 Overige overlopende activa
De opgenomen vordering omzetbelasting betreft de nog te ontvangen omzetbelasting pre pro rata over de jaren 2018 t/m 2023.

1.2.2.16 Voorziening dubieuze debiteuren
De voorziening bestaat voornamelijk uit de posten die bij het incassobureau liggen.

Toelichting:

1.2.4 Liquide Middelen
De liquide middelen bestaan uit kas- en banktegoeden met een looptijd korter dan een jaar en staan ter vrije beschikking aan het Alfa-college.

Toelichting:

2.1 Eigen vermogen
Er zijn geen bepalingen ten aanzien van reserves in de statuten opgenomen, met uitzondering van het stichtingskapitaal (2.1.1.8). Het resultaat is verwerkt conform het voorstel tot bestemming van het resultaat in hoofdstuk 10.

2.1.1.1 Algemene reserve
Ingevolge de Wet Educatie en Beroepsonderwijs is wordt het exploitatieresultaat, met uitzondering van de mutaties in de bestemmingsreserves, toegevoegd of onttrokken aan de algemene reserve. 

Het vermogen in de algemene reserve wordt aangehouden als continuïteitsreserve, ofwel een buffer voor mindere tijden en als vermogen voor investeringen op de lange termijn in nieuw te bouwen campussen.

2.1.1.2 Bestemmingsreserve publiek
De reserves VAVO, contractactiviteiten en cursusgeld zijn in vorige boekjaren gevormd en er is aan alle gevormde reserves door het College van Bestuur een beperkte bestedingsmogelijkheid gegeven. Er is een bestemmingsreserve VAVO gevormd vanuit de jaarlijks behaalde resultaten uit het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs, conform het besluit van het College van Bestuur. Middels deze bestemmingsreserve kunnen onvoorziene financiële tegenvallers gedekt worden. Deze reserve dient binnen 5 jaar na het vormen ervan te worden benut. 

De bestemmingsreserve cursusgeld mag worden benut wanneer de door het Ministerie ingehouden cursusgelden op basis van de t-2 systematiek, in enig boekjaar hoger zijn dan dat er aan studenten is gefactureerd.
De bestemmingsreserve NPO is een reserve die in 2021 nieuw is gevormd en is ontstaan vanuit de beschikbaar gestelde middelen voor het MBO vanuit het Nationaal Programma Onderwijs. Dit herstelprogramma is gericht op aanpak van coronavertragingen op korte termijn en verbetering van studentenwelzijn alsmede om lessen uit de coronatijd te benutten voor structurele onderwijsverbeteringen.

Het Alfa-college zet deze middelen in gedurende de periode 2021 t/m 2023. De bestemmingsreserve is in 2023 volledig benut. Het resterende verschil met het budget is uit eigen middelen (ofwel Algemene Reserve) gedekt. 

2.1.1.3 Bestemmingsreserve privaat
De bestemmingsreserve Inburgering betreft een in 2017 gevormde bestemmingsreserve. Dit betreft een private bestemmingsreserve gevormd vanuit het behaalde resultaat op inburgeringsactiviteiten. De bestemmingsreserve contractactiviteiten betreft een bestemmingsreserve die gevormd wordt vanuit het resultaat op LLO. De bestemmingsreserve is gevormd om mogelijke negatieve resultaten in een jaar op te kunnen vangen zodat dit niet ten kostte zal gaan van de publieke middelen. Echter heeft de instelling besloten de bestemmingsreserve in 2023 op te heffen. De activiteiten zijn dusdanig met de publieke taak van de instelling verweven dat deze ten gunste of laste van de publieke reserve kan worden gebracht. Zie ook paragraaf 5.3 voor verdere toelichting op de uitwerking van Notitie Helderheid voor het Alfa-College

Toelichting:

2.2.2 Ambtsjubileum

De ambtsjubileumvoorziening bestaat uit de huidige verplichting ten aanzien van toekomstige uitkeringen van jubileum gratificaties, conform cao MBO. De voorziening is tegen contante waarde gewaardeerd. Bij de berekening is uitgegaan van de populatie medewerkers met een vast dienstverband binnen het Alfa-college per ultimo 2023. Deze populatie bestaat uit 22- tot en met 67-jarigen met een blijfkans oplopend van 1% naar 92%. Bij de berekening van de blijfkans is tevens rekening gehouden met de actuele gegevens van het CBS inzake de levensverwachting. Er is rekening gehouden met indexatie van 3% van het salaris van de in de voorziening opgenomen medewerkers. 

In de mutatie van de voorziening is voor een bedrag van € 373.939 aan rente-effect verwerkt. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de ‘schattingswijziging voorzieningen’ zoals is opgenomen in de grondslagen voor de jaarrekening. De voorziening is ten opzichte van 2022 licht gedaald.

2.2.3 Duurzame inzetbaarheid
De voorziening duurzame inzetbaarheid bestaat uit de verplichtingen ten aanzien van de regeling seniorenverlof en is tegen contante waarde gewaardeerd.
Bij de berekening is uitgegaan van de populatie vaste medewerkers binnen het Alfa-college in de leeftijdscategorie 52- tot en met 67-jarigen met een dienstverband binnen de cao >5 jaar aaneengesloten en met een werktijdfactor-omvang van minimaal 0,4. Bij de berekening is rekening gehouden met dezelfde blijfkans als gebruikt voor de ambtsjubileumvoorziening (zie hieronder). Er is tevens rekening gehouden met indexatie van het salaris van de in de voorziening opgenomen medewerkers. Bij de bepaling is tevens gebruikgemaakt van een inschatting van de gebruikmakingskans. Deze is voor 2023 gesteld op 29,57%.

In de voorziening zijn de volgende categorieën meegenomen:

• Werknemers die in 2023 aan alle criteria van de regeling voldoen en tevens gebruik maken van de regeling;
• Werknemers die in 2023 aan alle criteria van de regeling voldoen, echter nog geen gebruik maken van de regeling;
• Werknemers die binnen 5 jaar aan de criteria van de regeling gaan voldoen (categorie D).

Voor deze categorieën is gebruik gemaakt van de gegevens over 2023.

In de mutatie van de voorziening is voor een bedrag van € 413.846 aan rente-effect verwerkt. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de ‘schattingswijziging voorzieningen’ zoals is opgenomen in de grondslagen voor de jaarrekening.

2.2.4 Langdurig ziekteverzuim:
In de voorziening langdurig ziekteverzuim is opgenomen de verplichting, die het Alfa-college heeft, tot het in de toekomst doorbetalen van beloningen aan personeelsleden die op balansdatum naar verwachting blijvend geheel of gedeeltelijk niet in staat zijn om werkzaamheden te verrichten, waarbij geldt dat:

1. Een zieke medewerker langer dan 42 aaneengesloten weken, hetgeen neerkomt op 294 dagen, verzuimd moet hebben;
2. De ziekte of arbeidsongeschiktheid naar verwachting gedurende het resterende dienstverband niet wordt opgeheven; er zal dus geen sprake zijn van volledige re-integratie.

2.2.5   Transitievergoeding
De voorziening transitievergoeding betreft een reservering voor de wettelijke te betalen transitievergoeding aan medewerkers met een “tijdelijk” contract.
Bij de berekening van deze voorziening is er van uit gegaan dat 64% van de tijdelijke contracten niet zal worden verlengd op basis van het gemiddelde van de afgelopen 6 boekjaren.

2.2.6 Wachtgelden: 
De wachtgeldvoorziening bestaat uit de huidige verplichtingen ten aanzien van de toekomstige uitkeringslast. Het uitgangspunt van de berekening van deze verplichting zijn alle ex-medewerkers van het Alfa-college die recht hebben op een WW-uitkering alsmede de prognose van WWplus betreffende de maand december 2023, waarin alle rechthebbenden op de bovenwettelijke wachtgelduitkering vermeld staan. De verplichting betreft verplichtingen tot het uitkeren van werkloosheiduitkeringen (tot en met boekjaar 2025) en de bovenwettelijke uitkering (tot en met boekjaar 2036) aan oud-werknemers, aangezien het Alfa-college hiervoor eigen risicodrager is. De inschatting van de verplichtingen zijn op persoonsniveau berekend. 

De voorziening is ten opzichte van 2022 licht gedaald.

Toelichting:

2.3.5 Overige langlopende schulden
De aflossing voor het jaar 2024 ad € 3,7 mln. is opgenomen onder kortlopende schulden 2.4.1 kredietinstellingen. 
Er is een kredietfaciliteit aangegaan voor LOC+ te Hardenberg, op basis van gemeentegarantie, ad € 9,6 mln. Deze gemeentegarantie heeft een looptijd tot en met december 2028. 
Er is een recht tot eerste hypotheek afgegeven aan het Ministerie van Financiën op de panden van het Alfa-college voor een totaalbedrag van € 39,6 mln.

Volgens opgave van het ministerie bedraagt de reële waarde van de langlopende schulden die zijn afgesloten bij het Ministerie van Financiën respectievelijk € 5.334.224 (lening 574), € 4.006.733 (lening 575), € 11.107.417(lening 3303) een € 6.372.267 (lening 3681). Om deze marktwaarde te bepalen heeft het ministerie alle toekomstige kasstromen contant gemaakt met de rentecurve van 30 december 2023. 

De schuld bij Capgemini betreft de schuld inzake het (financial lease) contract. Aangezien in dit contract geen te betalen rentepercentage wordt vermeld, is de nominale rentevoet gesteld op 0,25%, gebaseerd op de rente waartegen het Alfa-college kan lenen op de kapitaalmarkt. De nominale leasebetalingen voor de periode langer dan een jaar na balansdatum bedragen € 783.970. De leasebetalingen die als last zijn verwerkt in 2023, bedragen € 946.297. 
De afspraken ten aanzien van de dienstverlening zijn vastgelegd in een Sourcing Overeenkomst en heeft een looptijd t/m 1 juli 2026. Deze diensten omvatten mede maar niet limitatief ondersteuning ICT Servicepunten, inrichting van werkplekken (laptops en beeldschermen), datacenter housing en hosting, cloud management en print dienstverlening. De vergoeding voor de in de Service Level Agreement afgesproken werkzaamheden zijn gebaseerd op een overeengekomen prijsmodel.

Toelichting:

2.4.1 Schulden aan kredietinstellingen
Onder deze post is de aflossing van de langlopende leningen weergegeven voor het kalenderjaar 2024. Zie ook 2.3.

2.4.7 Vooruit gefactureerde termijn projecten
Het bedrag ad € 2,3 mln. bestaat voornamelijk uit vooruit ontvangen en nog te besteden projectgelden w.o. € 0,8 mln. aan subsidie van de Gemeente Emmen ten behoeve van het project Skills4Future. Tevens is in dit saldo opgenomen vooruit gefactureerde omzet inburgering, vooruit gefactureerde omzet contractactiviteiten, vooruit gefactureerde bijdragen keuzevakken. De afname ten opzichte van 2022 wordt met name veroorzaakt doordat in 2023 0,8 mln. aan Skills4Future is vrijgevallen.  

2.4.9 Belastingen en premies sociale verzekeringen
Het saldo aan belastingen en premies sociale verzekeringen is in 2023 lager dan in 2022 doordat ultimo 2022 te weinig loonheffing was afgedragen en dit in januari 2023 alsnog is verrekend met de belastingdienst. In 2023 is het reguliere bedrag aan af te dragen bedragen weer opgenomen als schuldpositie. 

2.4.13 Vooruit ontvangen college-, cursus-, les- en examengelden
Deze post is ten opzichte van 2022 toegenomen door de verhoging van het cursusgeld-tarief over studiejaar 2023/2024. 

2.4.14 Vooruit ontvangen subsidies OCW 
Het bedrag ad € 1,5 mln. betreft de nog te besteden geoormerkte subsidies ontvangen vanuit het Ministerie. 
Van het saldo nog te besteden geoormerkte subsidies heeft € 0,5 mln. betrekking op subsidies met een verrekeningsclausule. Een specificatie hiervan is opgenomen in Model G2. De overige € 1,0 mln. heeft betrekking op subsidies zonder verrekeningsclausule zoals de subsidie voor studieverlof BVE, voorziening leermiddelen minimagezinnen en de Begeleiding en Nazorg opgenomen in Model G1.

De kortlopende schulden en overlopende passiva hebben allen een looptijd korter dan één jaar.